Γράφει ο Νίκος Βούστρος
Follow @nickvous
Έρχεται διαρκώς στο δημόσιο διάλογο, όλο και συχνότερα, το ζήτημα του νομίσματος. Στο παρόν άρθρο θα επιχειρηθεί να καταγραφούν οι διάφορες απόψεις που σχετίζονται με το ζήτημα, αλλά και να αναλυθούν στο μέτρο του δυνατού οι πραγματικές του διαστάσεις.
Τι είναι το νόμισμα; Τι είναι το Ευρώ;
Με τη λέξη νόμισμα δεν νοείται η μορφή, αλλά το μέσο: Δεν εννοούμε το κέρμα ή χαρτονόμισμα ως φυσικό αντικείμενο, αλλά τη συναλλακτική μονάδα που χρησιμοποιείται για τις ανταλλαγές των αγαθών μέσα σε μια οικονομία.
Ουσιαστικά πρόκειται για μια μέθοδο καταγραφής αξίας ενός αγαθού, υλικού ή άϋλου και ταυτόχρονα ένα μέσο υλοποίησης συναλλαγών.
Οι κοινωνίες χρησιμοποίησαν πρώτα το σύστημα του αντιπραγματισμού για τις συναλλαγές μεταξύ των μελών τους, δηλαδή κάθε ένας ο οποίος είχε περίσσεια αγαθών, τα αντάλλασσε με άλλα, ώστε να ικανοποιήσει τις ανάγκες του. Αυτό δημιούργησε σταδιακά την εξάπλωση του εμπορίου αλλά έθεσε και τους σχετικούς περιορισμούς.
Έπρεπε να βρεθεί ένα κοινά αποδεκτό μέσο συναλλαγής. Αυτό ήταν το νόμισμα, δηλαδή κάποιο πολύτιμο είδος, σε περιορισμένη φυσικά ποσότητα (κομμάτια χρυσού π.χ.) ώστε να διατηρεί υψηλή αξία, ώστε μέσω της μετατροπής σε τεμάχια του να γίνονται οι συναλλαγές.
Το νόμισμα άρχισε ήδη να χρησιμοποιείται συστηματικά ως μέσο πραγματοποίησης συναλλαγών αλλά και μέσο αποτίμησης – καταγραφής αξίας, από την ελληνική αρχαιότητα. Αργότερα, έγινε η καθολική υιοθέτηση του.
Στη σύγχρονη εποχή, υιοθετήθηκαν από τις διάφορες κυβερνήσεις διάφορα νομισματικά συστήματα, άλλες φορές συνδεδεμένα με κάποιο συγκεκριμένο πολύτιμο αγαθό, άλλες όχι.
Στη χώρα μας, μέχρι την είσοδο μας στην Οικονομική & Νομισματική Ένωση, ως νόμιμο μέσο συναλλαγών και επίσημο νόμισμα είχε υιοθετηθεί η δραχμή.
Η δραχμή ήταν ένα εθνικό νόμισμα, τον έλεγχο του οποίου διατηρούσε η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση. Έτσι, η κυβέρνηση είχε ένα εργαλείο χάραξης οικονομικής πολιτικής, στην ουσία μπορούσε κατά το δοκούν να αυξάνει ή να μειώνει την ποσότητα του κυκλοφορούντος χρήματος (νομίσματος) και να επιδρά έτσι στα διάφορα οικονομικά μεγέθη και τις μεταβλητές της οικονομίας.