Γράφει ο Νίκος Βούστρος
Μόνο και μόνο ο φόβος που προκαλεί σε αγορές, κράτη, ευρωπαϊκούς θεσμούς αλλά και πολιτικούς η τυχόν κατάρρευση της Deutsche Bank, αποδεικνύει το μέγεθος του προβλήματος της κυριαρχίας του τραπεζικού συστήματος πάνω σε οποιοδήποτε άλλο θεσμό και αρχή μέσα στην Ευρωζώνη. Αυτό βέβαια συμβαίνει σε όλη την παγκόσμια οικονομία, δεν είναι μόνο ευρωπαϊκό πρόβλημα.
Και δεν φθάνει μόνο το ότι η παγκόσμια οικονομία κυριαρχείται από τις τράπεζες και τα χρηματοπιστωτικά συμφέροντα, αλλά μάλιστα τις τελευταίες δεκαετίες, όλοι αυτοί οι οργανισμοί – μεγέθους μεγαλύτερου από κράτη – ασχολούνται μόνο με την οικονομία της “φούσκας”. Δεν παράγουν απολύτως τίποτα παρά “επενδυτικά προϊόντα”, τα οποία όμως δεν είναι καθόλου προϊόντα γιατί δεν έχουν ούτε υλική υπόσταση, ούτε καλύπτουν ανθρώπινες ανάγκες, και γενικά πρόκειται για παρεχόμενες υπηρεσίες, οι οποίες βαφτίζονται “προϊόντα” για να πωληθούν πιο εύκολα.
Τα “προϊόντα” αυτά, αποτελούν κυρίως επενδυτικές συμφωνίες, υποσχετικές κεφαλαίου – χρόνου περιπλεγμένες με διάφορα …ακαταλαβίστικα “στοιχήματα” (π.χ. το πόσο τοις εκατό θα ανέβει ένας στατιστικά υπολογιζόμενος δείκτης τιμών). Πολλές φορές συντίθενται σε άλλα παράγωγα προϊόντα, διαπραγματεύονται στα χρηματιστήρια ή “παίζονται” (γιατί περί παιχνιδιού τύπου ρουλέτας πρόκειται) με μόχλευση (δλδ. με δανεισμό) ή ακόμα και με παιχνίδια υποτιμητικής κερδοσκοπίας.
Οι τράπεζες συνεχώς παράγουν τέτοια προϊόντα και ο λόγος είναι απλός: Από τη μία υπάρχει απίστευτο πλεόνασμα λιμναζόντων κεφαλαίων (υπερβάλλουσα ρευστότητα στην οικονομική ορολογία) και από την άλλη, προσφέρουν εύκολα κέρδη σε επενδυτές αλλά κυρίως στις ίδιες τις τράπεζες. Με μια λεπτομέρεια όμως: Όταν οι αγορές λειτουργούν ανοδικά, γιατί στην αντίθετη περίπτωση, εξαϋλώνουν κεφάλαιο!
Αυτό φυσικά δεν θα συνέβαινε ποτέ, αν υπήρχαν σοβαροί έλεγχοι από κρατικές ή υπερκρατικές αρχές και αν τα κράτη διοικούσαν πολιτικοί ολκής με όραμα για το αύριο και ενδιαφέρον για τους πολίτες.
Γιατί τους πολίτες θίγει όλη αυτή η τραπεζιτική ασυδοσία: Συχνά πυκνά το σύστημα αυτό παρουσιάζει ζημιές, τις οποίες όπως καλά γνωρίζουμε στη χώρα μας με τα όσα έχουμε υποστεί τα τελευταία χρόνια, τις πληρώνουν ΠΑΝΤΑ οι πολίτες…
Έτσι λοιπόν, ευρισκόμενοι μια μακάρια ύπνωση, οι πολιτικοί υιοθετούν την φαιδρή άποψη ότι δήθεν οι “αγορές” αυτορρυθμίζονται (πράγμα που δεν συμβαίνει ποτέ και πουθενά – το μόνο που μπορεί να συμβούν είναι να βρεθούν σε καταστάσεις σχετικής ισορροπίας), καταργούν τις όποιες πρόνοιες και ρυθμιστικές αρχές με αποτέλεσμα συχνά πυκνά να έχουμε περιπτώσεις όπως η κατάρρευση των αμερικανικών τραπεζών το 2008, καταρρεύσεις ευρωπαϊκών τραπεζών αργότερα, ή η Deutsce Bank σήμερα.
Η υπόθεση (γιατί περί υπόθεσης πρόκειται) ότι οι αγορές αυτορρυθμίζονται, είναι τόσο άσχετη με την σημερινή πραγματικότητα της κυριαρχίας του ολιγοπωλιακού χρηματοπιστωτικού συστήματος (και ειδικά στην ευρωζώνη), όσο το να υποστηρίζεις ότι οι …λύκοι με τα πρόβατα “αυτορρυθμίζουν” τη συμπεριφορά τους…
Το μόνο σίγουρο όμως ότι η πραγματική ζωή απεχθάνεται τις “φούσκες”. Και πάντα βρίσκει τον τρόπο να τις “σπάει” ώστε να αποκαθίστανται οι ισορροπίες.
Το θέμα είναι ποιος πληρώνει τα “σπασμένα” …
Αλλά αυτό εμείς οι Έλληνες τουλάχιστον, το ξέρουμε πια καλά …
Ν.Β.