Γράφει ο Νίκος Βούστρος
Υπήρξε τελικά μια κάποια συμφωνία στο χθεσινό Eurogroup. Προφανώς, το γεγονός αυτό θα επιχειρηθεί στο εσωτερικό να παρουσιαστεί ως μεγάλη επιτυχία. Ας δούμε όμως, είναι πραγματικά έτσι; Ποια τα κυριότερα σημεία, υπάρχουν “αγκάθια” και ψιλά γράμματα στη συμφωνία αυτή;
Μόνο και μόνο το ότι η διαδικασία διήρκησε κάπου 11,5 ώρες μέχρι να βγει μια ασαφής κοινή ανακοίνωση, από μόνο του, είναι ενδεικτικό των τεράστιων δυσκολιών και της μηδαμινής κυριολεκτικά προόδου σε όλα τα επίπεδα…
Το πρώτο σημείο είναι ότι η αξιολόγηση μόνο τυπικά έκλεισε – ουσιαστικά δεν έχει κλείσει. Αυτό προκύπτει από το ότι η συνολική εκταμίευση ποσών “έσπασε” σε δόσεις, με την πρώτη να καταβάλλεται τέλη Ιουνίου 2016 η οποία συμπτωματικά να είναι ακριβώς όσο είναι οι ανάγκες πληρωμών για τόκους και χρεολύσια στο εξωτερικό χρέος (7 δισ.) . Τα υπόλοιπα ποσά που θα καταβληθούν (περί τα 2,7 δισ.) προφανώς θα συνδεθούν με άλλες απαιτήσεις των δανειστών, εφόσον ρητά δεν αποκλείεται κάτι τέτοιο από τη χθεσινή συμφωνία.
«Οι δόσεις θα εκταμιευθούν μόνο αν εκπληρωθούν και άλλα προαπαιτούμενα για τις ιδιωτικοποιήσεις και το νέο ταμείο τους και προαπαιτούμενα στον τομέα της ενέργειας», τόνισε ο κ. Κ. Ρέγκλινγκ.
Το δεύτερο σημείο είναι ότι ακόμα και για τα κακήν – κακώς νομοθετημένα ασφαλιστικό – φορολογικό, οι δανειστές ζητούν κι άλλες τροποποιήσεις, κι άλλη επιδείνωση επί τα χείρω για εμάς.
Το τρίτο σημείο είναι ότι δεν υπάρχει ουσιαστικά καμία ρητή αναφορά για το χρέος, όπως ακριβώς περιμέναμε ότι θα συμβεί, διότι δεν είναι μόνο οι δανειστές, οι χώρες τα κοινοβούλια κλπ που παίζουν ρόλο, αλλά και οι άλλες χώρες που έχουν κατά καιρούς ενταχθεί σε μηχανισμούς και οι οποίες σε καμία περίπτωση δεν θα δεχόταν να χαριστούν σε εμάς υποχρεώσεις…
Ουσιαστικά, γίνεται μνεία σε θέματα που θα ωφελήσουν (υποτίθεται) το ελληνικό χρέος σε τρία χρονικά επίπεδα – περιόδους (βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο, μακροπρόθεσμο), αλλά χωρίς τίποτα το συγκεκριμένο, και μάλιστα όπως προκύπτει, τα μέτρα αυτά δεν “κλειδώνουν” τώρα, αλλά το 2018 – και πάλι μόνο εάν κριθεί αναγκαίο.
Λοιποί “αστερίσκοι” της συμφωνίας:
- Διορθώσεις στην νομοθεσία για την απελευθέρωση της πώλησης δανείων
- Ιδιωτικοποιήσεις (π.χ. ζήτημα “Ελληνικού” – κύρωση σύμβασης από τη Βουλή)
- Απαιτήσεις δανειστών για τη διοίκηση των τραπεζών
- Νέα Ανεξάρτητη Αρχή Εσόδων
- Παρεμβάσεις στην αγορά ενέργειας
Συμπερασματικά, από τα παραπάνω είναι προφανές ότι:
- Το θέμα των προαπαιτούμενων όχι απλά δεν έκλεισε, το αντίθετο, περιπλέχθηκε περισσότερο
- Οι καταβολές τελούν υπό την έγκριση των δανειστών (κυβερνήσεις, κοινοβούλια, θεσμοί, μηχανισμοί), άρα η αξιολόγηση δεν έκλεισε
- Το ΔΝΤ δεν αποσαφήνισε τη συμμετοχή του ή όχι
- Καμία ουσιαστική μεταβολή στο θέμα χρέος, τουλάχιστον πριν το 2018
- Καμία αλλαγή στον απολύτως εξωπραγματικό δημοσιονομικό στόχο του πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ το 2018.
Των παραπάνω δοθέντων και με δεδομένη την υφεσιακή κατεύθυνση επί χρόνια της ελληνικής οικονομίας αλλά και την αναιμία της πραγματικής παραγωγικής οικονομίας λόγω της διαρκούς αύξησης της φορολογίας και μείωσης της ζήτησης, μπορεί να υποθέσει κανείς με βεβαιότητα ότι θα υπάρξει ραγδαία επιδείνωση του οικονομικού κλίματος, πράγμα που θα φέρει πολύ σύντομα κι άλλα μέτρα, κι άλλους φόρους.
Τα μέτρα και οι αποφάσεις των δανειστών είναι μόνο στην κατεύθυνση του να προστατευθούν οι ίδιοι, να διαχειριστούν με διπλωματικό τρόπο τις μεταξύ τους εντάσεις και διαφορές και γενικά, χωρίς καμία απολύτως ωφέλεια σε εμάς (το αντίθετο με μεγάλες επιβαρύνσεις σε όλα τα επίπεδα), να κρύψουν το δικό τους πρόβλημα “κάτω από το χαλί” για 1-2 χρόνια, εν όψει μάλιστα του Βρετανικού δημοψηφίσματος…
Με άλλα λόγια, κάθε φέτος και χειρότερα…
Φυσικά, δεν συμμερίζομαι καθόλου τη δήλωση Τσακαλώτου “Η σημερινή συμφωνία θα αποτελέσει την αρχή εξόδου της χώρας από τον φαύλο κύκλο της οικονομικής ύφεσης” και υποστηρίζω ότι θα συμβεί ακριβώς το αντίθετο:
Θα αυξηθεί ο φαύλος κύκλος της ύφεσης, και η οικονομία και η χώρα θα μπεί σε ακόμα μεγαλύτερες οικονομικές περιπέτειες και από εξασθενημένη μάλιστα οικονομική και πολιτική θέση, καθώς έχει παραδώσει “γην και ύδωρ” στους δανειστές για να πάρει αυτά τα μηδαμινά σε σχέση με τις ανάγκες μας ποσά, τα οποία θα δοθούν πάλι πίσω στους ίδιους…
Ν.Β.